Przejdź do treści

Podsumowanie fali mrozów (luty 2025) w Litworowym Kotle

Przez 6 dni z rzędu (16-21.02.2025) temperatura minimalna w kotle spadała poniżej -30°C, a 17 lutego pękła nawet magiczna bariera -40°C. Jest to o tyle zaskakujące, że od 20 czerwca 2022 aż do 15 lutego 2025 roku nie mogliśmy się doczekać na choć 1 dzień z pokonaniem bariery -30°C (i to zarówno w badanych tatrzańskich mrozowiskach, jak i w całej Polsce). W końcu jednak „worek z mrozami się rozwiązał” i Litworowy Kocioł pokazał na co go stać.

Kasprowy Wierch (dane IMGW-PIB), Litworowy Kocioł (dane online, UAM)

W ostatnich latach w Europie dominują zimy bardzo łagodne. Nie inaczej jest w tym roku. Sezon 2024/25 to w wielu miejscach Polski wręcz parodia zimy (z bezśnieżnymi krajobrazami). Marny cień dawnej potęgi tej zanikającej pory roku. Badamy jednak potężne mrozowisko, które do szczęścia potrzebuje wyżowej pogody, słabego wiatru i niskiej wilgotności. A tak się składa, że obecna zima okazała się bardzo sucha (zwłaszcza luty). Niepozorny epizod ze spływem powietrza znad Arktyki pięknie zgrał się w czasie z dogodnymi warunkami do inwersji temperatury (różnica ciepła między LK a Kasprowym Wierchem nierzadko przekraczała 20°C w czasie omawianego epizodu).

Stacje IMGW:

Wskazania T min abs w sieci IMGW potwierdzają zimę bardzo łagodną. Tylko nieliczne stacje meteorologiczne zdołały pokonać -20°C, co jest wynikiem naprawdę słabym:

  • Jakuszyce: -22,8°C (18.02), -21,8°C (19.02), -21,5°C (17.02)
  • Stuposiany: -20,3°C (18.02)
  • Szemud: -20,2°C (17.02)

Mrozowiska poniżej 1000 m n.p.m.:

  • Kucębów (eDWIN): -19,7°C (17.02)
  • Wojkowice (Michał Wróbel, ASMeteo): -20,5°C (17.02), -20,4°C (18.02), -20,1°C (21.02)
  • Runowo (eDWIN): -20,8°C (20.02), -20,1°C (16.02)
  • Puścizna Rękowiańska (Arnold Jakubczyk, stacja online): -20,8°C (5.01), w lutym tylko -19,3°C (17.02)
  • Puścizna Rękowiańska (eDWIN): -21,2°C (5.01), -19,9°C (17.02)
  • Hala Izerska – Chatka Górzystów (Nadleśnictwo Świeradów): -25,1°C (18.02), -24,9°C (19.02), -23,3°C (17.02)
  • Hala Izerska – dane ze stacji Uniwersytetu Wrocławskiego (dr hab. Marek Błaś) jeszcze są nieznane, ale wstępnie można się spodziewać podobnych wyników jak na stacji ČHMÚ „Horni Jizera” (po czeskiej stronie Hali Izerskiej padło -30,8°C 18.02 i -30,1°C 19.02)

Czyli Hala Izerska zdominowała konkurencję poniżej 1000 m n.p.m., było to jedyne miejsce w Polsce poza Tatrami, gdzie temperatura mogła osiągnąć -30°C.

Tatrzańskie mrozowiska – Litworowy Kocioł:

Pod względem wartości rocznej T min abs Polski, w 2023 r. Litworowy Kocioł minimalnie przegrał z Puścizną Rękowiańską, w 2024 r. przegrał nawet z większą ilością stacji (bo dosłownie jedyny mroźny epizod nie dotarł wtedy nad Tatry), ale za to teraz w 2025 r. okazał się bezkonkurencyjny. I tym samym rozwiały się wątpliwości co do drzemiącej potęgi badanego mrozowiska.

Od grudnia 2024 do lutego 2025 Litworowy Kocioł -20°C osiągnął w 15 dniach (to znacznie więcej niż pozostałe miejsca w Polsce, gdzie na palcach ręki można liczyć dni z -20°C). W tym przez 6 dni z rzędu łamał barierę -30°C (dane z czujnika online):

Wykres dobowych ekstremów termicznych zimy 2024/25 (do 23.02) w Litworowym Kotle:

Na koniec warto dodać, że to była wyjątkowa temperatura również w skali całej Europy, gdzie jeszcze niższe wartości w czasie zimy 2024/25 zanotowano jedynie w Alpach Włoskich, które można uznać za światową stolicę badań mrozowisk i -40°C mierzy się tam niemal każdej zimy.

-> Rekordy zimna Tatr i Polski